Pandemide Zamanı Yönetebilmek
“İki nimet vardır ki insanların çoğu aldanmıştır: Sağlık ve boş zaman.”
Her devrin, her kişinin, her yaşın ve her konumun kendine göre farklı imtihanları olur. Bazen yoklukla, bazen ise bollukla gelir imtihanlar. Bolluk genellikle maddi refah anlamında algılanır. Çoğu zaman da bollukla imtihanın yoklukla imtihandan daha ağır ve tehlikeli olduğu söylenir.
Bu metinde bolluk konusuna gireceğim ancak az önce belirttiğim genel kanının aksine maddi olanı değil, en büyük tehdit ve aynı zamanda en büyük fırsat olan “zamanın bolluğu” konusuna dikkat çekmeye çalışacağım.
Yüce Yaratıcı (c.c.), zamana yemin ederek başlar Asr suresine. Hemen ardından izleyen ayette insanın hüsranda olduğunu beyan eder. Ardından kimlerin bu hüsrandan kurtulabilecekleri, kaybedenlerden olmayacakları zikredilir.
Zaman yönetimi, bugün her zamankinden daha fazla önemli. Çok meşgul olunan dönemlerde zaman daha değerli olur ve insanlar zamanı iyi yönetmek zorunda kalırlar. Fakat pandemide bir çoğumuzda olduğu gibi, özellikle karantina süreçlerinde, boş zaman daha çoktur. Böyle olunca da, işler azalsa bile tamamlamak daha zor hale gelir. Çünkü zaman yönetimini terk edersiniz.
Bütün günahlar, boşlukları doldurma çabalarıdır. — Simone Weil
Bu ise verimsizliği ve konsantrasyon kaybını beraberinde getirir. Yarının işleri yeterince çok ve önemliyse bugünkü işleri yarına erteleyemezsiniz. Fakat bugünlerde bir çoğumuz sürekli erteliyoruz işlerimizi zamanın bolluğundan. Buradaki en büyük tehlike, “erteleme” hastalığına kapılmanız ve bunu alışkanlık haline getirmenizdir.
“Bir işin yapılmasını istiyorsanız onu meşgul birine verin” sözü aslında ne demek istediğimi en iyi şekilde anlatır. Isınmış bir motordan daha fazla verim alırsınız. Motorun devri zaman zaman düşürülmeli ancak fazla soğutulmamalıdır.
Aslında bizim kadim kültürümüzde “boş zaman” diye bir anlayış yoktur. Boş zaman, boşa geçen zamandır. Hayatın anlamını kavramış insan, bir işi bitirdiğinde bir başka işe koyulur (İnşirah suresinde ifade edildiği üzere). Farklı bir işle meşgul meşgul olmaktır dinlenmek. Genellikle dinlenmeyi ekranlar karşısında geçirmek olarak anlıyoruz. Oysa ki ekranlar, kişiyi dinlenmekten çok yorar ve zamanın da boşa geçmesine neden olur.
Eğer, her gün ilave bir saatim olsaydı diye ah çekmiyorsanız, hayata dair amaçlarınız noktasında sıkıntı var demektir. İlave bir saatin derdinde olan kimse ise ister kısmi çalışmada olsun, isterse pandemide veya uzaktan çalışmada olsun, kendini geliştirmede ve etrafına katma değer sağlamada sürekli bir gayret, çaba ve arayış içerisinde olur.
Kişi bir şeye kendini tamamen adadığında, Allah da onun için harekete geçer. — Goethe
Sadece kendimizi eğlendirmek ve hoşça vakit geçirmek üzerine kurulu bir yaklaşım, kısa vadede size iyi gelebilir ancak uzun vadede tükenmişliği beraberinde getirir.
O halde, eğer hala hayatın anlamını kavrayamamışsanız, öncelikle buna odaklanın. Bu konuda yazılmış çok sayıda eser bulabilirsiniz. Bu, en önemli ve zor olan aşamadır.
İkinci aşamada, kendi SWOT (GZFT) analizinizi yapın. Bunu en iyi siz bilebilirsiniz. Güçlü ve zayıf yönlerinizi, sizin için olabilecek fırsatları ve tehditleri kaleme alın. Buradan hareketle kişisel stratejik planınızı yapın. Neleri başkalarına göre daha iyi yapabiliyorsunuz? Hangi yönlerinizi geliştirebilir ve gelecekte karşınıza çıkabilecek fırsatları nasıl değerlendirebilirsiniz? Sonunda mutlaka kısa, orta ve uzun vadeli bir eylem planı yapın (Bu konu çok geniş bir konu olduğundan ayrı bir başlıkta değerlendirilebilir).
Elinizde böyle bir plan olduktan sonra zaman yönetimi, pandemide de önem kazanır. Zamanı daha etkili ve verimli kullanmak için günlük ve haftalık planlamaları dinamik bir şekilde yapma ihtiyacı hissedersiniz.
Başarı için plan yapmıyorsanız, o zaman hükmen başarısızlığı planlıyorsunuz demektir. — Townsend
Hadis-i Şerifte dikkat çekilen, “İki nimet vardır ki insanların çoğu aldanmıştır: Sağlık ve boş zaman.” bugün daha çok önemsenmesi gereken bir uyarı. Pandemide kendi sağlığınız başta olmak üzere etrafınızdakilerin de sağlığından sorumlusunuz. Bunun bir hesabının olacağı bilinmeli. İkincisi ise zaten bu yazıda belirttiğimiz zamanı iyi kullanabilme.
Yarın demeden, çok geç olmadan, bir an önce olumlu yönde değişim için ilk adımı atmalısınız. Önemli olan küçük de olsa bir başlangıç yapabilmek.
Unutma; bugün geriye kalan hayatın ilk günü… — Goethe
Aykut GÜL
