Korona ile günlük hayatımıza giren 3M (maske, mesafe, musluk) kuralının yanı sıra bir çoğumuzun bilmediği, ancak bu pandemi döneminde en az onun kadar önemli olan bir başka 3M kuralı daha var.
Nick Wignall’un Forge dergisinde yayınladığı “How to Shake Off a Bad Mood Quickly” başlıklı yazısında açıkladığı 3M kuralı; Move, Make ve Meet kelimelerinin ilk harflerinden oluşmakta…
Maske, mesafe ve musluk üçlüsünden oluşan ve herkesin bildiği birinci 3M, koronavirüsten korunmak için temel şart. Ancak bu günlerde belki de virüsten daha fazla etkili olan onun kişilerde yol açtığı psikolojik rahatsızlıklar.
Pandemi öncesinde de hayatımda uygulamaya çalıştığım Nick Wignall’un 3M kuralını bu döneme adapte etmeye çalıştım ve sanırım başarılı da oldum. Aslında kadim kültürümüzde var olan ancak ihmal ettiğimiz alışkanlıklar bunlar. Bu metinde sizlerle bu tecrübeyi paylaşacağım.
3M’in ilk maddesi olan “Move”, hareket et anlamında. Genellikle spor amaçlı gibi algılansa da aslında doğamızda var olan hareket etme mecburiyetidir bu. Gün içinde her fırsatta hareketli olmak. Teknoloji kullanımı ve bağımlılığı nedeniyle artan hareketsizliğin biyolojik ve psikolojik zararları hepimizin malumu. Pandemi döneminde maalesef harekelerimiz iyice kısıtlandı. Bu dönemde günlük yürüyüşlerimi maske ve mesafe kurallarına dikkat ederek hiç aksatmamaya çalıştım. Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu günlerde de bahçe ve otoparkta yürüyüşleri sürdürdüm. Burada önemli olan kalabalık yerlerden çok sakin ve mümkünse yeşil ortamlarda yürümek. Yürümek, zaman kısıtı olanlar için iletişim ve düşünme imkanıdır. Hippocrates’in dediği gibi, yürümek en iyi ilaçtır.
İkinci madde olan “Make”, yapmak, ortaya bir ürün çıkarmak, fayda sağlamak olarak düşünülebilir. Pandeminin ilk aylarında sanırım evlerde kapalı kalan insanların en büyük keyfi ekmek yapmak, saksıda domates yetiştirmek vb aktiviteler olmuştur. Benzer şekilde çalışma ortamınızı toplamanız, sabah kalkınca yatağınızı toplamanız, düzen ve sadelik için attığınız adımlar hep bu kapsamdadır. Yazdığım Medium yazıları da aynı etkiyi yapıyor bende. Ortaya koyduğunuz her ürün sizin havanızı değiştiriyor.
Son madde olan “Meet” ise pandemi döneminin en zor ve kısıtlanmış olanı. Buluşmak, sosyalleşmek, insanlarla etkileşim halinde olmaktır bu maddenin kapsamı. Ancak birinci 3M kuralındaki “mesafe” ile ters düşer. İnsan etkileşimini mecburen en aza indirmek durumunda olduğumuz bu dönemde hareket alanımıza bakarak sınırlı da olsa sosyalleşmek zorundayız. Yine kendi deneyimimi paylaşmam gerekirse, yürüyüşler esnasında dostlarla telefon görüşmeleri yapmak diyebilirim. Aslında pandemi öncesinde her gün, ihmal ettiğim en az üç kişi ile telefonla da olsa görüşme alışkanlığımı pandemi döneminde biraz daha artırdım. Özellikle de negatif olmayan, görüşme sonrasında kendinizi iyi hissetmenizi sağlayan kişilerle görüşmek. Ama aynı zamanda hasta ve sıkıntıları olan arkadaşlarınızı da aramak. İkinci grup ilki ile çelişiyor gibi görünse de aslında öyle değil. Acıları paylaşmak da birilerine iyilik yapmaktır. O nedenle size iç huzuru sağlar.
Yazıyı uzatmamak adına 3M + 3M kurallarını bu dönemde hararetle tavsiye ediyorum. Pandemi döneminin ne kadar süreceği meçhul. Yapmamız gereken bunu en az zararla atlatabilmek. Hatta kişisel olgunluğu artırabilme fırsatı olarak değerlendirebilmek.
Bu davranış değişikliğini gerçekleştirmede en büyük engel bir türlü başlayamamaktır. Pandemide hareketsizliğe, atalete, plansızlığa ve verimsizliğe alışmış ve kendimizi ekranlara teslim etmişsek ilk hareket çok zor gelecektir.
İnsanoğlu, oturdukça oturmak, uyudukça uyumak, yedikçe yemek, yürüdükçe yürümek, okudukça okumak, verdikçe vermek ister. Önemli olan kötü alışkanlıkları terketmek, iyi alışkanlıkları sabırla yerleştirme çabası içinde olmak ve değişim için kararlı olabilmektir. Çünkü “yarın diyenler kaybetti”.
Aykut GÜL
