Zaman yönetimi… Belki de üzerinde en çok yazılan, konuşulan, başarısız olunan ve çoğunlukla da yanlış anlaşılan bir konu.
Aslında zamanı yönetemezsiniz. Sadece, akışı konusunda hiç bir müdahalenizin olamayacağı bu konuda, anı verimli değerlendirmekten bahsedebilirsiniz. Sonuçta verimli veya değil, zaman akıp gider. Geride çoğunlukla pişmanlıklar kalır. Çünkü verimsiz kullanan, boşa giden zamana yanar; verimli kullanan ise daha verimli kullanamadığına üzülür.
Verimli deyince de çoğunlukla kapitalist düşünce yapısının getirdiği, maddiyatçı, insanı öncelemeyen, sömürgeciliğe dayalı maddiyatçı anlayışlar akla gelir. Örneğin, saat başına yapılan üretim, elde edilen gelir, kişi başına sağlanan çıktı vb.
Zamanı planladığınız, günlük veya haftalık zaman çizelgeniz veya takviminiz tamamen buna odaklıdır. Takvim üzerinde hiç bir boşluk bulunmamalıdır bu yaklaşıma göre…
Bu anlayışa göre, birileriyle yapacağınız yemekli, kahveli görüşmeler, dostluklardan çok, gelecekte o kişilerden elde edeceğiniz maddi kazanımlarla ilintilidir. Sadece dostluklar için yapılacak bu tür sosyal etkinlikler bu anlayışa göre vakit kaybıdır. Sizin için başarı ve verimlilik odaklı katı bir zaman yönetimi stratejiniz vardır. Her gününüz ve anınız o kadar doludur ki, ancak getirisi daha fazla olan bir faaliyet programınızı sıkıştırılabilir. Bunu yaptığınızda, zamanı ne kadar iyi değerlendirdiğinizle gurur duyarsınız.
Size göre, daha kaliteli bir yaşam için daha fazla çalışma, gecelerimizi ve hafta sonlarımızı feda etmemiz gerekebilir. Daha kaliteli yaşam ise daha fazla harcamak, daha çok şeye sahip olmaktır bu anlayışta.
Aslında parayla aldığımızı sandığımız şeyleri hep bize bahşedilen sınırlı zamanla alıyoruz nihayetinde.
Tüm bunları yaparken aile, anne-baba, akrabalar ve yakın arkadaşlar gibi, öncelikli olması gereken çevreler hep ihmal edilir. Çünkü sağlayabilecekleri maddi kazanımlar yoktur bizim için. Zaman yönetiminde, tüm bu yararsız (!) çevrelere hayır diyebilmenin önemi öğretilmiştir hep.
Topluma hizmet, sivil toplum faaliyetleri, karşılıksız yardım vb bu anlayışta yer almaz. Bizden talep edilse bile vaktimiz yoktur, çünkü önceliklerimiz arasında yer almaz. Paul Auster’ın söylediği gibi, “İnsanlar asla söyledikleri kadar meşgul değillerdir. İnsanların öncelikleri vardır ve bazen sıra sana gelmez.”
Bu girdaba yakalanan günümüz modernist insanı, tüm bencilliğine rağmen kendisine bile yeterince zaman ayırmaz. Spor yapmak için spor salonlarına gidebiliyorsa, onun nedeni de fit görünmek, kas yapmak ve kaslarını sergileyebilecek kıyafetler giymek ve sonunda iş dünyasında ilgi çekebilmek içindir.
Az yiyorsa sağlıklı beslenmek istediğinden değil, başkalarının hayranlığını kazanabileceği fiziki çekiciliktir asıl neden. İbadet amaçlı oruç yerine aralıklı oruç da bu amaçla tutulur.
Tefekkür, ibadet, okuma, diğergamlık, empati vb bu zaman yönetiminde yer bulmaz. Çünkü başarı kriterlerimiz hep maddi sahiplikler üzerinedir.
Bu zaman yönetimi anlayışı, bizi gereğinden çok fazla zorlar ve hızlandırır. Çünkü ömür kısadır, yapmak ve tatmak istediğimiz çok şey vardır ve eğer her saniyesini doldurur ve hızlı yaşarsak ömrümüzü uzatmış oluruz. Halbuki biz hızlandıkça, zaman da göreceli olarak daha hızlı akar. Biz yavaşladıkça, hayatın detaylarını hissettikçe, az da olsa tefekkür ettikçe zamanın akışı da yavaşlayacak, zaman bereketlenecektir. İşte bu zamanın bereketlemesi tabiri de modernist insana çok yabancıdır. Aslında bu zihniyette bereket yoktur.
Aslında maddi verimlilik artışı için de arada bir mola vermek, baltayı bilemek gerekir.
Son on yılda özellikle sosyal medya toplumu eğitti, yönlendirdi. Öncelikleri değiştirtti. Aile yapısı maalesef o kadar bozuldu ki, çocuğun asıl eğitimi alması gereken bu kurum neredeyse tamamen devre dışı kaldı. Okullarda ise eğitim sıfırlandı, sadece bilgi yüklemesi yapılır oldu. Şimdi pandemi dolayısıyla her şey uzaktan yapılır oldu. Zorunluluk halinde makul görülebilecek uzaktan eğitim kurtuluş olarak lanse edilmeye başlandı.
Ekranlar, herkesin bir numaralı bilgi kaynağı ve eğiticisi oldu. İnsana dokunulmayan, robotlaşmış sosyal yaşam, eğitim ve iş süreçleri… Sonuçta mutsuz bireyler, patlamaya hazır toplumlar…
Kemal Sayar hocamızın dediği gibi, olmak değil, sahip olmak daha önemli hale geldi.
Modernizmle insani değerler kayboldu, maddiyat tapınılacak kadar kutsandı. Sonuçta zaman yönetimi algımız ve kullandığımız yöntemler değişti. Aslında zamanı yönettiğimizi zannederken zamanımızı israf ettik, ömrümüzü boşa geçirdik.
Zaman yönetimi, öncelikleri doğru belirlemek ve ona göre yaşamaktır. Öncelikler ise hayatımızın anlamını doğru bir şekilde bulmaya bağlıdır. O halde şimdi yapmamız gereken hayatın niçinine cevap vermek ve zamanı doğru bir şekilde planlamaktır.
İki nimet vardır ki insanların çoğu aldanmıştır: “Sağlık ve boş zaman.” -Buhârî
Aykut GÜL
Tüm yazılarım için tıklayabilirsiniz.
İlgili diğer yazılarım:
