Hayatı Anlamlandıran Günlük Rutinler

“Dün zekiydim, dünyayı değiştirmek isterdim; ama bugün akıllıyım, kendimi değiştiriyorum…” — Hz.Mevlana

Günümüz gençliğinin rol model aldığı kişiler maalesef genellikle örnek insan profiline çok uymamaktalar... Bu yazıda, kişisel tecrübeler, okumalar ve kariyer söyleşilerinden sağlanan kazanımların sonucu olarak örnek ve kamil insan olmaya götürebilecek günlük alışkanlıklara yer vermeye çalışacağız.

Sizlerden gelecek geri beslemelere göre bu yazının sürekli güncellemesini ve başta gençlerimiz olmak üzere herkesin faydalanabileceği bir rehber haline dönüşmesini hedeflemekteyiz.

Maddelerde yer alan zaman, sayı ve öneriler; kişi, dönem ve şartlara göre esneklik gösterebilir. Bu maddelerin bir kısmı yazarın hayatında uygulayabildiği, bir kısmı ise alışkanlık haline getirmeye gayret ettiği, herkesin tamamını uygulamak zorunda olmadığı ve önceliklendirerek kendine uyarlayabileceği alışkanlıklardır. Bu alışkanlıklar sekiz ana bölüm halinde düzenlenmiştir. Sağlıkla ilgili önerilerde mutlaka doktor onayı alınmalıdır.

Örnek ve kamil insan adayı, aşağıdaki maddeleri kendi hayatına uyarlar:

1) Sabahın bereketini yakalar

• Erken kalkar. Asla güneş üzerine doğmaz. Mümkünse gün doğumundan iki saat önce kalkabilmek en iyisidir.
• Alarmın erteleme butonuna basmaz. Genellikle alarmdan önce uyanır. Sabah erken uyanmak için kendini motive eder.
• Yatağını, odasını ve ofisini kendisi düzenler.
• Aç karnına limonlu ılık su içer (bal, tarçın vb de eklenebilir).
• En az iki saat akıllı telefona dokunmaz, sosyal medyadan uzak durur.
• Tefekkür/ibadet için özel zaman ayırır.
• Günün en önemli, zor ve acil olan işini, günün ilk saatlerinde (gün doğarken) tamamlar.
• Açık havada uzun bir yürüyüş yapar. Bu yürüyüşlerde zihnine çok parlak fikirler gelebilir. Bunları mutlaka kaydeder. Zaman zaman dostlarla da yürümek güzeldir. Önemli toplantıları yürüyerek yapmak daha üretken yapar.
• On dakika esneme (kültür-fizik) hareketleri yapar.
• Duş alır (Sağlık ve mevsim açısından uygun olması halinde soğuk su ile. En azından duştan çıkarken ayaklara soğuk su tutar.)
• Sağlıklı, az çeşitli ve basit bir kahvaltı yapar. Kendi başına, aceleyle ve ayaküstü kahvaltı yapmaz.
• Gereksiz ve olumsuz haberlere takılmaz. Sadece üç dakika, güvenilir bir kaynaktan günün gelişmelerine bakar. Doğrudan kendini ilgilendiren bir haber varsa, uygun zamanda okumak için kaydeder.
• İşlevsel bir günlük çantası olur. Gün içinde ihtiyaç duyabileceği her şeyi akşamdan hazırlar.

“İyi alışkanlıklar ve disiplin üzerine inşa edilen bir günlük rutin, başarılı olanları diğerlerinden ayırır. Rutin, olağanüstü güçlüdür.” — Darren Hardy

2) Verimli çalışır

• Elinden gelenin en iyisini yapar ancak negatif mükemmeliyetçi değildir.
• Zaman yönetiminin yanı sıra, dikkat yönetimi ve bilgi yönetimine de özen gösterir. Sahip olduğu kaynakları etkin kullanır.
• Zamanından önce işinin başında olur. Mesai arkadaşları gelinceye kadar ortamı havalandırır, düzenlemeleri yapar, içecek bir şeyler alır.
• Sabah saat 10:00'a kadar önemli işleri bitirir. Günün geri kalanında daha az yoğunlaşma gerektiren işlerle (eposta, toplantı, görüşmeler, telefonlar vb) ilgilenir.
• Anlık gelişen işler için programını esnek tutar. Beş dakikada bitecek olanları hemen yapar, daha uzunlar için takviminde yeni görevler oluşturur.
• Büyük işleri, bir seansta yapabileceği küçük parçalara böler. Bir plan dahilinde her bir parçaya odaklanır ve bir defada tamamlamaya gayret eder.
• Öğle arasında bir porsiyon meyve yer, açık alanda yürüyüş yapar. Şartlar uygunsa kaylule/siyesta/şekerleme yapar.
• Öğleden sonra aldığı kafeini azaltır, kahveden çok çayı tercih eder.

Foto: Toa Heftiba / Unsplash

• Sınırlarını bilir ve kabul eder.
• Aktif dinleyicidir. İyi not alır.
• Hata yapmamak için çabalamaktan geri durmaz. Hatalardan ders alır.
• İş arkadaşları ile yardımlaşır. Yıkıcı rekabete asla girmez. İşleri tamamen kendine bağlı hale getirmez. Kendisi olmaksızın da sistemin yürümesini mümkün kılar.

“Rekabet, bir ürünün en iyi, bir insanın ise en kötü özelliğini ortaya çıkarır.” — D.Sarnoff

• Her şartta dürüsttür. Bunu ispata ihtiyaç duymaz. Herkes onun dürüstlüğü konusunda hemfikirdir.

“Gerçeği söylerseniz hiçbir zaman hatırlamak zorunda kalmazsınız.” — Mark Twain

• Çalışma ortamı daima sade ve düzenlidir. O gün işten ayrılacakmış gibi işleri toparlar, yarım iş bırakmamaya özen gösterir.
• İşyerinden ayrılmadan önce günün işlerini temizler, arşivler ve çalışma ortamını ertesi güne hazır halde bırakır.
• İşe giderken ve dönerken, daha önceden listesini oluşturduğu sesli dosyaları dinler.

“Başkalarının hayatından ders alın. İnsan bütün hataları kendi yapacak kadar uzun yaşamıyor.” — Tolstoy

3) Her akşam günün hesabını kapatır

• Saat 18:00'de akşam yemeğini yer (kahvaltı ile birlikte iki öğün).
• İşlenmiş şekerden uzak durur. İşlenmiş gıdaları mutfağına sokmamaya çalışır.
• Saat 19:00'dan sonra hiç bir şey yemez.
• Günün kısa bir değerlendirmesini yapar.
• Ailesi ile birlikte 15 dakika kitap okuması yapar (bir kişi sesli okur, diğerleri dinler, sonra kritik yapılır).
• Ertesi günün en önemli işini tespit eder, planlamasını yapar.
• Günlük tutar. Özellikle duygu, düşünce ve o günden çıkarttığı dersleri kaydeder. O gün sahip olduğu nimetleri hatırlar, listeler ve bunun için ayrıca bir şükür günlüğü tutar.

4) Geceleri sakin ve dingin hale getirir

• Yatmadan en az iki saat önce ekranlardan uzaklaşır.
• Alarmı kurar. Alarm için akıllı telefon kullanmaz. Mümkün olduğunca akıllı telefonu yatak odasına sokmaz.
• Erken yatar (22:00–23:00 civarı).
• 22:30–04.00 saatlerini uykuda geçirmeye çalışır (Endorfin hormonu bu saatlerde salgılanır).
• Erken kalmak için sebepleri vardır.
• Derin, kaliteli ve yeterli miktarda uyur.

“Ne yaparsan yap pişman öleceksin. Belki yaptıklarından, belki de yapmadıklarından.” — Dostoyevski

5) Dijital verimliliği hedefler

• Sosyal medyada geçirilen verimsiz zamanı en az düzeye indirir.
• Rutin işlerin bilgisayar tarafından üstlenilebileceği kişisel otomasyon sistemleri oluşturur.
• İşlerini bulut ortamına taşır. Böylece zaman, mekan ve cihazlardan bağımsız olarak iş yapabilme yeteneği kazanır.
• Dijital yük biriktirmez, sürekli ayıklar, temizler ve arşivler.
• Bilgi yönetiminde etiketler (tags) kullanır. İstediği bilgiye en kısa zamanda ve her ortamda erişebilir.
• Eposta gelen kutusunu daima boşaltır. Belirli aralıklarla gelen epostalar ön değerlendirmeden geçirir, bir dakikadan kısa sürede cevap verilebilenleri hemen işleme koyar, silinmesi gerekenleri hemen siler, uzun sürecek olanları ise uygun bir saatte yapmak üzere erteler.
• Bildirimleri, zorunlu haller dışında kapalı tutar.

6) Sosyal ağını genişletir

• Sosyal ağını sürekli geliştirir. Toksik/olumsuz insanları ayıklar. Manevi gelişimine katkıda bulunacak kişilerle beraber olur.
• STK faaliyetlerine katılır. Bunu çıkarsız, beklentisiz ve sadece Allah için yapar.
• Konfor alanının dışına çıkar, görünürlüğünü artırır.

“Başarının yüzde sekseni kendini göstermektir.” — Woody Allen

• Ailesini, akrabalarını ve dostlarını ihmal etmez.
• Daima veren el olmayı tercih eder. Beklentilerini sıfırlamıştır.
• En az bir taziye ve bir hasta ziyareti gerçekleştirir.
• En az bir kişinin sıkıntısını gidermeye çalışır. Buna niyet eder, araştırır ve kendi derdi gibi çabalar.

“Güzel bir şeye başla. Ama hep güzel olsun. Çünkü her insan ölecek yaşta. Geç kalmayasın…” — Şemsi Tebrizi

7) Maneviyatını kuvvetlendirmeye çalışır

• İnandığı gibi yaşar.
• İhlaslı ve samimidir. Her an Allah’ın onu gördüğü bilincindedir.
• Sürekli dua eder ve dua ister. Çünkü duanın acziyet göstergesi olduğunun ve Allah’a yakınlaştırdığının farkındadır.
• En az bir sayfa Kur’an-ı Kerim okur. Anlamı üzerine tefekkür eder.
• Camiden uzak durmaz.
• Kendini zaman zaman eleştirir. Ancak bunda abartıya kaçmaz. Gerektiğinde ödüllendirir de.

“Ahir zamanın evliyaları, beş vakit namaz kılan gençlerdir.” — Hz. Ömer

8) Diğer faydalı alışkanlıkları da edinmeye çalışır

• Sürekli haber takip etmez. Tanımladığı anahtar kelimelere göre, günlük haber özetlerini alır, okur, çok önemli bir şey varsa detayına bakar.
• Bir konuyla derinlemesine, diğerleri ile ise yeteri kadar ilgilenir. Uzmanlaşma ve genel kültürü bu şekilde dengeler.
• Değiştirebileceği işlere odaklanır.
• Kararlıdır. Ancak fayda/maliyet analizi yaparak vazgeçmeyi de bilir.
• En az 30 sayfa kitap okur. Özet çıkarır. Paylaşır.
• Yarım saat sesli kitap veya makale dinler.
• Dilini geliştirmek için ana dilde ve yabancı dilde yüksek sesle okuma yapar (300 kelime). Dudak tembelliği hissederse, dudak egzersizleri yapar.
• Öğrenmeyi öğrenme konusunda yeni tekniklere yatırım yapar (zihin haritası, not alma, analitik düşünme vb).

“Başarılı insanların, başarısızların hoşlanmadığı şeyleri yapmak gibi bir alışkanlıkları vardır. Onlar da bu işlerden hoşlanmıyor olabilirler. Ancak hedefe varma arzularının gücü, hoşnutsuzluklarını yener.”— Stephen R. Covey

Aykut GÜL

Tüm Medium Yazılarım, Aykut GÜL