Ertelemeyi Bıraktığınızda Hayatınızdaki Değişime İnanamayacaksınız!
Harekete Geçmek O Kadar da Zor Değil!
Bir eylemi ortaya koymak için ilk adımı atmak, bir başlangıç yapmak veya harekete geçmek, günümüz insanının en çok zorlandığı konu… Üzerimizde yoğun bir uyuşukluk, atalet ve rehavet var… İlk adımı sürekli erteleyerek hareketliliğimizi azaltıyor, oturdukça oturuyor, yattıkça yatıyor, uyudukça uyuyoruz. Ekranlara daldıkça dalıyor, kısa videolara katlanıyor ama uzunları atlayarak izliyoruz. Her bildirime anında bakıyor, bir ekrandan diğerine geçip duruyoruz. Her yeni etkinlikte, odaklandığımız cihazı/uygulamayı bırakıp yenisine geçiyor, her şeyi maymun iştahıyla yarım bırakıyoruz.
Sağlıklı yemek dahi vakit kaybı görülüyor, her öğün nerede ise hızlı yiyecekler ile geçiştiriliyor. Biyolojik ve psikolojik olarak çökmüş, gerçek dünyaya dönmekte zorlanan bireyler… Asli sorumlulukların ağır geldiği, son dakikada aradan çıkarmaya çalıştığımız, verimsiz, tatsız-tuzsuz işler… Biriken işleri halının altına süpürmeyi yeğliyoruz çoğu zaman. Bu kısır döngü, tembelliği ve daha fazla ötelemeyi beraberinde getiriyor ve nihayetinde birçok önemli işi yapmaktan vazgeçiyoruz.
“Öyleyse, bir işi bitirince diğerine koyul” (İnşirah, 7)
Kültürümüzde bu davranışla ilgili “Hayırlı işlerde acele ediniz”, “Sabahın şerri, akşamın hayrından iyidir”, “Erken kalkan yol alır”, “Başarı, sabahleyin yataktan erken kalkmakla elde edilir”, “Gezen tavşan yatan aslandan kısmetlidir” gibi birçok söz günlük hayatımızda çokça dile getirilir. “Yarın yaparım diyenler helak oldu” Hadisi Şerifi erteleme konusunda çok açık ve sert bir uyarıdır.
“Deha, yüzde bir ilham, yüzde doksan dokuz terdir.” Thomas Edison
Neden Erteliyoruz?
“Her seçiş, bir vazgeçiştir” der Jean Paul Sartre. Çünkü bir seçim yapmakla, seçmediğimiz bir başka seçenekten vazgeçeriz. Bu açıdan sanırım erteleme, maliyeti en yüksek olan vazgeçiştir.
Erteleme, seçenekler içinde hiç tercih edilmemesi gereken. Sonra yaparım diye ötelenen işler bir kaç ertelemeden sonra çoğu zaman önemini kaybettiğinden üzeri çiziliyor, böylelikle hem tamamlanamıyor ve hem de uzunca bir süre zihnimizi gereksiz yere meşgul ediyor.
Harekete geçmeyi engelleyen en önemli neden motivasyon eksikliği. Bu çoğunlukla, moralinin bozuk olması (gençlerin ifadesiyle mood’unun düşük olması) vb şekillerde karşımıza çıkar. Bu durumlarda harekete geçmek istemeyiz ve erteleriz. İyi bir motivasyon yakaladığımız zamanda ise hemen bu işe odaklanmayız yine de… Çünkü ertelenmiş bu işe odaklanmamızın motivasyonumuzu azaltacağını düşünürüz.
Motivasyon kaybolduğunda zaten ertelenmiş bir işe asla girişemeyeceğimizden o iş vazgeçilmeye mahkûm olur.
Demek ki sorunun kaynağı ilk seferde harekete geçmemek ve ilk erteleme eylemi!
Erteleme, önemli ölçüde tembellikten kaynaklanır. 5 Saniye Kuralı ile bunun önüne geçilebilir. Mükemmeliyetçi olmak bir başka önemli nedendir ertelemede. Burada pozitif mükemmeliyetçi olmak tavsiye edilir ancak negatif mükemmeliyetçiliği bırakmak gerekir. Çünkü, yapılan, gerçekleştirilen, mükemmel olandan daha iyidir.
Korku bir başka önemli nedendir erteleme için. Sadece başaramama korkusu değil, aynı zamanda başarma korkusu da ertelemeye neden olur. Çünkü başardığımızda seviye atlamış oluruz ve bizi daha büyük hedefler ve sorumluluklar bekler.
Anlık keyifler (oyun, video, sosyal medya vb) de ertelemeye neden olur. Erteleme aslında, kısa vadeli keyifleri, uzun vadeli işlere tercih etme durumudur (Haluk Tatar, Erteleme Hastalığı ve Pomodoro Tekniği, Video Eğitim).
Konfor alanımız içinde kalma arzumuz çoğu zaman ertelemeyi beraberinde getirir. Bundan dolayı sık sık konfor alanımızın dışına çıkmayı alışkanlık haline getirmeliyiz. Neale Donald Walsch’ın söylediği gibi, “hayat, konfor alanımızın bitiminde başlar.” İlk hareket sonrasında, Goethe’nin çok güzel ifade ettiği üzere, “Kişi bir şeye kendini tamamen adadığında, Allah da onun için harekete geçer.”
Aslında güvende olmak için çoğu zaman eyleme geçemeyiz. Ancak bu eylemsizlik gerçekte güvenliği tehdit eden en önemli unsurdur. İlerleme için rahatın bozulması kaçınılmazdır. Başkaları rahatımızı bozmadan buna biz gönüllü olalım ve başarının zevkini tadalım. Devamı kendiliğinden gelecektir.
Eğer bir türlü harekete geçemiyor ve sürekli olarak hayati konuları dahi erteliyorsanız, mutlaka profesyonel bir yardım almalısınız.
Aykut GÜL
Not: Bu yazı aşağıdaki “Nasıl Harekete Geçeriz” ile devam ediyor.
Diğer yazılarım için tıklayınız.
