Baltayı Bilemek mi Taşa Vurmak mı?
Mükerrem insan olabilme yolculuğunda sürekli olarak baltayı bilemek ve baltayı taşa vurmaktan kaçınmak üzerine
İki kişi ağaç kesme rekabetine girmişler. Birincisi, sabah erkenden kalkıyor ve işe koyuluyormuş. Gün boyu dinlenmeden, yemek arası dahi vermeden sürekli ağaçları kesiyormuş. Akşamları da bir kaç saat daha fazla çalışıyormuş. İkincisi ise molalar veriyor ve hava kararınca işi bırakıyormuş.
Bir hafta sonra ne kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar. Sonuçta, ikincisinin daha fazla ağaç kestiğini belirlemişler. Birincisi çok sinirlenmiş: “Bu mümkün değil. Ben daha çok çalıştım. Her gün işe senden daha erken başladım, senden daha geç bitirdim. Nasıl olur bu?”.
Daha fazla kesen adam: “Gayet basit. Sen sürekli çalışırken, ben zaman zaman dinlenip baltamı biliyordum. Keskin balta ile daha zahmetsizce daha çok ağaç kesilir.”
Bu hikaye, değişik anlatımlarıyla internet ortamında mevcut. Verimlilik konusunda çok şey söylemeden sadece bu hikaye anlatılsa yeterli olur sanırım. Bizim kültürümüzde de, “akılsız başın cezasını ayaklar çeker” özdeyişi ile bir işe koyulmadan önce planlama yapmanın, tecrübeli ve uzman kişilerle istişare etmenin ve en uygun yöntemi seçerek işe başlamanın gerektiği anlatılır. Gençlikte bu hatalar çokça yapılır; tecrübe kazandıkça baltayı daha çok bileme yoluna gidilir.
Özellikle Batıda, bir projeye başlamadan önce çok uzun fizibilite çalışmaları yapılır ve değerlendirilir. Bizde ise çoğu zaman “göç yolda dizilir” mantığıyla ve tez canlılığın bir sonucu olarak işe hızlı başlanır. Sonuçta ya proje tamamlanamaz ya da öngörülenin çok üzerinde bir maliyet karşımıza çıkar.
Abraham Lincoln’ın de, araştırma, planlama ve en iyi alternatifi bulma konusunda bu hikayeye uygun güzel bir sözü var:
Bir ağacı kesmek için bana altı saat verirseniz, ilk dört saatini baltayı bilemeye ayırırım.
Baltayı bilemek ne demektir?
- “Akletmez misiniz?” ayetlerinin sırrına erme çabasıdır
- Hayattayken hayatın anlamını keşfetmektir
- Son nefesten önce o uzun yolculuk için gerekli hazırlıkları yapmaktır
- Ölmeden önce ölmektir
- Sabahın dinginliğini, güneşin doğma anını kaçırmamaktır
- Sabah ilk olarak günün en zor işini yapmaktır
- Bir işe koyulmadan önce, gerekli araştırma ve istişareleri yapmaktır
- Bir yatırıma başlamadan önce gerekli fizibiliteyi yapmaktır
- Bir konuda çalışmaya başlamadan önce çalışma ortamını toparlamaktır
- Akademik kariyer öncesi temel vasıflarla (ana dil hakimiyeti, yabancı dil, araştırma teknikleri vb) donanmaktır
- Seyahate çıkmadan önce iyi bir seyahat planlaması yapmaktır
- “Akılsız başın cezasını ayaklar çeker” dememek için önceden yapılması gerekenlerdir
- Aydınlığa çıkmak için karanlığın değerini bilmektir
- İyi bir dikkat yönetimi baltayı bilemenin ta kendisidir.
- Dijital bağımlılığa yakalanmadan önce dijital sadeliği seçmektir
- İyi bir dinleyici olmaktır
- Önyargılardan kurtulmaktır
- Her gün okumak ve not almaktır
- İbadete başlamadan önce tevbe ile arınmaktır
- Yemeden önce yedirmektir
- Veren el olmaktır
- Sosyal medya kullanımını sınırlamaktır
- Önemli kararlar öncesi doğada yürüyüşler yapmaktır
- Bir kötülük yaptığında onu derhal bir iyilikle telafi etmektir
- Dünya hayatının ahiretin tarlası olduğunu bilmektir
- Tefekkür, en iyi baltayı bilemedir
- Yorulunca vazgeçmemek, bir başka işe koyulmak ve dinlenmektir
- Bir işin az da olsa sürekli yapılmasıdır
- Uyum yeteneğini geliştirmektir
- Zor zamanlarda sabredebilmektir
- Aydınlatmadan önce yanmaktır
- Sakinlik, dinginlik ve vakardır
- Her işe salih bir niyetle başlamaktır
- Odaklanabilmektir
- Uzun bir yola çıkarken yükünü azaltmaktır, sadeliktir
- Anda kalabilmektir
- Yazmaya başlamadan önce çokça okumaktır
- Sıratı geçmeden gerçek rahatın olamayacağını bilmektir
- Günün sonunda kişisel muhasebe yapmak, hesaba çekilmeden önce kendini hesaba çekebilmektir baltayı bilemek.
Aykut GÜL
Diğer yazılarım için tıklayınız.
